Kiedy warto zdobyć się na szczerość?
Jaki masz stosunek do szczerości? Czy jesteś z nią „za pan brat”, czy może podchodzisz do niej „jak do jeża”? Zastanów się przez chwilę, z czym Ci się kojarzy.
Na początku chciałabym rozróżnić dwie sytuacje. Pierwsza to taka, w której nie masz ochoty dzielić się jakimiś swoimi intymnymi sprawami z innymi osobami, nawet z najbliższymi. Druga sytuacja to taka, w której chcesz się czymś z kimś podzielić, ale być może nie wiesz jak to zrobić, lub boisz się reakcji tej osoby. Szczerość, o której jest ten artykuł dotyczy drugiej sytuacji, gdy w jakimś obszarze życia zależy Ci na otwartej komunikacji i byciu wysłuchanym/wysłuchaną. Natomiast, gdy chcesz, by coś pozostało Twoją prywatną sprawą, masz do tego wszelkie prawo.
Czy szczerość jest nam do czegoś potrzebna?
Szczerość, obok empatii, to jeden z filarów Porozumienia bez Przemocy (Nonviolent Communication), które stanowią podstawę nawiązania i podtrzymania kontaktu z innymi ludźmi.
Kontakt oparty jedynie na empatii jest niepełny – może prowadzić do frustracji i stania w miejscu. Nie ma wtedy miejsca na rozwój. Jest miło i przyjemnie, ale czegoś brakuje. Autentyczności, otwartości, zaufania, energii…
Konsekwencje nieszczerości
Choć czasem wydaje nam się, że lepiej o czymś nie mówić, bo tylko pogorszymy sytuację, powstrzymywanie się od szczerości ma swoje konsekwencje, m.in.:
– Jeśli ktoś robi coś, co mi się nie podoba i ja mu o tym nie mówię, to zaczynam czuć niechęć do tej osoby, zaczynam budować mur i tworzyć negatywny obraz tej osoby w swojej głowie.
– Innym efektem jest zniechęcenie i brak nadziei na to, że kiedykolwiek otrzymam to, czego potrzebuję w danej sytuacji.
– Pojawia się we mnie złość – jeśli przez długi czas powstrzymuję się od szczerości i trwa to wiele dni, bądź miesięcy lub lat, to wzbierający we mnie wulkan emocji w końcu wybuchnie w sposób niekontrolowany.
– Gdy długo się powstrzymuję i narasta we mnie złość, to zaczynam również obwiniać i zawstydzać samą siebie (taka wewnętrzna eksplozja). Zwrócenie złości przeciwko sobie jest jeszcze bardziej szkodliwe i zatruwające, niż zwrócenie gniewu przeciwko innym osobom. Jest to bardzo bolesny i „toksyczny” sposób traktowania naszego życia.
Zatem, mimo że czasem nie mówimy o czymś, by zadbać o jakąś relację, nadwyrężamy ją. Skąd zatem pomysł, by być nieszczerym, co nam to daje?
Czemu jesteśmy nieszczerzy?
Gdy nie jesteśmy szczerzy to najprawdopodobniej mamy ku temu bardzo dobre powody.
Bycie szczerym też ma swoje konsekwencje, których warto być świadomym. W naszym świecie szczerość nie jest zbyt mile widziana, gdyż dla wielu osób jest niewygodna, niepokojąca, kojarzona z oskarżeniami i wysłuchiwaniem osądów. Może się zdarzyć, że mimo naszych najlepszych chęci by delikatnie przekazywać komuś informację zwrotną, druga osoba będzie „odbijać piłeczkę”.
Czym jest szczerość?
W jaki sposób możemy wnieść w swoje życie więcej szczerości? Po pierwsze, jest duża różnica, czy szczerze dzielimy się swoimi myślami i ocenami (co uważamy na jakiś temat), czy dzielimy się swoimi uczuciami i potrzebami (co mi robi czyjeś zachowanie i jakie ważne dla mnie potrzeby są wtedy niezaspokojone, albo innymi słowy: co widzimy, co czujemy, czego naprawdę chcemy). W Porozumieniu bez Przemocy (NVC) chodzi o to drugie rozumienie szczerości. Na przykład, zamiast „Jak możesz się tak zachowywać, chyba nie masz rozumu! Czy Ty nigdy nie wydoroślejesz?”, można powiedzieć: „Gdy jedziesz 120 km na godzinę, gdy dozwolona prędkość wynosi 50 km/h, czuję lęk i niepokój, gdyż ważne jest dla mnie bezpieczeństwo”.
Po drugie, szczerość to nie tylko prawdomówność, to także postawa otwartości wobec samego siebie i innych ludzi, która zasadza się na szacunku i uczciwości oraz na prawie do wyrażania siebie.
Po trzecie, szczerość może też dotyczyć tego, co lubimy i co sprawia nam przyjemność. Świetnie sprawdza się tu taka sama zasada – dzielmy się uczuciami i spełnionymi potrzebami! Większą wartość dla drugiej osoby przyniesie usłyszenie, jakie miłe uczucia jej zachowanie w nas wywołało i jakie ważne potrzeby dzięki temu zaspokoiliśmy, niż słuchanie jakie coś dla nas jest np. świetne, gdyż ta osoba może mieć na ten temat zupełnie inne zdanie niż my.
Jakie są istotne elementy szczerości?
Gdy decydujesz się na szczerość, weź pod uwagę następujące elementy:
– świadomość intencji (Po co chcę coś powiedzieć? Czy służy to pogłębieniu kontaktu? Co chcę uzyskać?)
– klarowność (Co konkretnie chcę przekazać?)
– forma (rekomenduję 4 kroki Porozumienia bez Przemocy).
Pamiętaj, że szczerość może być zaraźliwa – jeśli zaczniesz się szczerze wyrażać, to inni też zaczną. Masz na to gotowość? 😉
Autorka: Magdalena Malinowska-Berggren
Certyfikowana Trenerka NVC
Wspieram w budowaniu satysfakcjonującego życia i dobrych relacji, prywatnych i zawodowych, poprzez szkolenia indywidualne i grupowe pogłębiające umiejętność skutecznej komunikacji. Inspiruję do szczerego dawania informacji zwrotnych oraz otwartości na perspektywę innych osób. Pomagam we wdrażaniu Porozumienia bez Przemocy (NVC) m.in. w związkach, firmach i w organizacjach pozarządowych. Pracuję głównie z osobami, które pragną czerpać radość i spełnienie z autentycznych relacji z innymi.
Moje działania oparte są o Porozumienie bez Przemocy (NVC), którego twórcą jest Marshall B. Rosenberg, o metody edukacji pozaformalnej oraz podejście Coaching for Transformation. Prowadzę firmę Empathic Way (www.empathicway.pl), w ramach której propaguję Porozumienie bez Przemocy (NVC) oraz rozpowszechniam szczere i jasne wyrażanie siebie oraz słuchanie innych z szacunkiem i empatią. Przez dwa lata prowadziłam Warszawską Grupę Empatii, oferuję regularne warsztaty grupowe i szkolenia indywidualne zarówno w języku polskim, jak i angielskim. Jestem autorką kursu online „Cztery kroki do lepszej relacji z innymi i sobą”.
Porozumienie bez Przemocy poznałam w 2010 roku i „przepadłam” na zawsze. Trenerki i trenerzy, od których uczyłam się Porozumienia bez Przemocy to m.in.: Miki Kashtan, Robert Gonzales, Gina Lawrie, Yoram Mosenzon, Roxy Manning, Sabine Geiger, Kay Rung, Liv Larsson, Joanna Młynarz, Lucyna Wieczorek, Ewa Orłowska, Pernille Plantener, Towe Widstrand, Shona Cameron, Deborah Bellamy, Joachim Berggren, Carl Plesner, Aga Rzewuska-Paca, Marta Kułaga, Kirsten Kristensen i Magdalena Sendor.
Darmowe wyzwanie online
Masz ochotę na darmowe 7-dniowe wyzwanie pomagające zwiększyć poziom szczerości?
Dołącz TUTAJ.
